Hayat Kurtaracak 5 Önemli Uyarı
Türkiye’de her yıl yaklaşık 100 bin şirket kuruluyor ancak ne yazık ki bu şirketlerin %20’si ikinci yılını, %50’si ise onuncu yılını göremiyor. Peki, bu kadar emek ve kaynakla çıkılan yolda hayallerin kısa sürede kararmasının ardında ne yatıyor?
İşte, yeni kurulan lojistik firmalarının sıklıkla düştüğü beş kritik hata ve bu hatalardan kaçınmanın yolları:
1. Sağlam Bir İş Planı Yerine “Kervan Yolda Düzülür” Mantığı
Bir şirketin hayatta kalması, yarattığı benzersiz fayda ile mümkündür. Bu faydayı sürdürülebilir kılan ise sağlam bir iş planıdır. Plansızlık, şirketinizi yaşamla ölüm arasındaki belirsiz bir çizgiye sürükler.
İş Planınız Şu 5 Soruya Net Cevap Vermeli:
- Mevcut sermayenizle hedef gelirinize ulaşmak için kaç iş (sevkiyat/teslimat) yapmanız gerekiyor?
- Bu iş yükünü sağlıklı bir şekilde taşımak için kaç personele ihtiyaç duyacaksınız? (İlk 3-6 ay iki kişi çalışmak anlaşılabilir ama sonrası felakete davetiye çıkarır.)
- Resmi kurum talepleri ve olası mahkeme risklerine karşı ilk günden itibaren tedbiriniz var mı?
- Müşteriye, teddikçiye, resmi kurumlara ve hatta kendinize karşı şeffaf kayıtlar tutuyor musunuz?
- Fırsatları değerlendirmek ve tehditlerle başa çıkmak için hazırlanmış bir “Standart İşletim Prosedürünüz (SİP)” var mı?
Bu sorulardan birine bile net cevabınız yoksa, şirketinizin 10. yılı görmesi büyük ölçüde şansa bağlı demektir.
2. Gerçekçi Olmayan Nakit Akışı ve Sermaye Hesapları
Finansal planlama sadece masrafları değil, işletme sermayesi ihtiyacını da doğru hesaplamayı gerektirir.
Basit Bir Hesaplama Örneği:
- Ekip: 2 Ortak + 3 Çalışan (Toplam 5 kişi)
- Aylık Toplam Gider: 16.000 USD
- Kar Oranı: %10
- Ortalama Birim (İş/Proje) Maliyet: 2.000 USD
Hesaplama:
- Birim başına kar: 2.000 USD x %10 = 200 USD
- Giderleri karşılamak için gereken aylık iş sayısı: 16.000 USD / 200 USD = 80 iş/ay
- Alış vadesi 7, tahsilat süresi 15 gün ise, ihtiyaç duyulan işletme sermayesi: 56.000 USD (Başlangıç masrafları hariç)
Ayda 80 işi tek bir satışçının yapması imkansızdır. Bu, en az iki satış temsilcisi, iki operasyon personeli ve bir finans/muhasebe çalışanı demektir. Yeni personel alımının maliyetini en baştan hesaplamazsanız, üç aylık bir “deneme” süreci şirketinize tahmininizden çok daha fazla zarar yazabilir.
3. Yanlış veya Güvenilmez Tedarikçi/Taşıyıcı Seçimi
Bir aksiliğin başınıza gelmesi için sizin hata yapmanız şart değildir. Araç tedarik ettiğiniz bir firmanın evrakındaki bir problem, anında sizin baş ağrınız haline gelebilir.
Çözüm: Hizmet aldığınız tüm firmalarla detaylı ve net sözleşmeler yapın. Vergi, harç ve diğer yasal yükümlülüklerinizi zamanında yerine getirerek önünüzdeki yolu açık tutun.
4. Düzensiz Kayıt Tutma ve Kurumsal Hafıza Eksikliği
Evrakları düzenli tutmak ve bir kurumsal hafıza oluşturmak, sizi kişilere bağımlı olmaktan kurtarır. Bir müşteriyle yaşadığınız bir anlaşmazlıkta, anında sunacağınız doğru bir arşiv bilgisi, güveni tahmininizden daha fazla pekiştirir.
Unutmayın: İnsan şaşar, unutur veya şirketten ayrılır. Bu düzeni sadece başkaları için değil, kendiniz için de oluşturun.
5. Standart İşletim Prosedürü (SİP) Olmaması
John Lennon’un dediği gibi: “Hayat; biz planlar yaparken başımıza gelenlerdir.” Çalışanlarınız değişebilir, hayatlarındaki öncelikler farklılaşabilir. Eğer iş yapış şekliniz kişilere değil de, iyi tanımlanmış SİP’lere bağlıysa, müşterileriniz sizinle kalmaya devam eder.
SİP’ler şirket kültürünüzün aynasıdır. Her konu için bir prosedürünüzün olması, değişen koşullarda bile istikrarınızı korumanızı sağlar.
Son Söz: Sistem Her Zaman İyi Niyetten Daha Güçlüdür
2025’te iyi bir iş planı yapmak, 10-20 yıl öncesine göre çok daha kolay, hızlı ve ucuz. Shiptier gibi SaaS platformları sayesinde standart iş akışlarınızı, kilometre taşlarınızı ve esnek çözümlerinizi oluşturmak her zamankinden daha erişilebilir.
Yeter ki, arkasında sağlam bir motivasyon ve onu hayata geçirecek bir sistem olsun. Unutmayın, şirketinizi ayakta tutacak olan, iyi niyetten öte, sistematik disiplindir.
